فضولی در آفتاب قرآن

خورشید درخشان قرآن از دیرترین دوران روشنی بخش آثار منظوم و منثور ادبیات فارسی بوده است. نفوذ فرهنگی و تربیتی قرآن کریم از همان ابتدای پیدایش شعر دری آشکار شد و دیری نپایید که در قرنهای چهارم و پنجم به بعد اوج گرفت تا آنجا که میتوان گفت هیچ دیوانی یافت نمی شود که تحت تأثیر عمیق آیات قرآنی قرار نگرفته باشد. فراگرفتن و حفظ قرآن پایه بنیادی آموزشهای بعدی و زیربنای فکری شاعران و نویسندگان فارسی زبان بوده است. از این روی آنان در سرتاسر قرون حیات شعری خویش مضامین بلند و اخلاقیات انسان ساز این کتاب آسمانی را مایه معنوی و جان اشعار خویش قرار داده اند. از جمله شاعران مسلمان که در مهد مدنیت اسلامی نشأت یافت و سخت تحت تأثیر معارف قرآنی درآمد ملامحمدبن سلیمان بغدادی متخلص به فضولی(متوفی963) است. این مقاله کوششی است در راه باز نمایاندن برداشتها و تأثیراتی که این شاعر ترک نژاد بغدادنشین از مفاهیم قرآنی داشته و آن کلام پاک را چاشنی اشعار خویش ساخته است .